Hoofdpagina: verschil tussen versies
Regel 103: | Regel 103: | ||
De verzorgingsstaat bestaat bij gratie van afgrenzing, bij duidelijkheid over wie meedoet en wie niet. Zoals Abram de Swaan het ooit formuleerde: 'Een verzorgingsstaat is niet alleen een nationaal stelsel, maar ook anti-internationaal; een verzorgde samenleving is een gesloten samenleving'. Nu grenzen vervagen hebben we een probleem. In de discussie lijken er maar twee opties: grenzen dicht dan wel verzorgingsstaat afbreken. Beiden onaantrekkelijk. Dit boek zoekt naar mogelijkheden solidariteit te combineren met open grenzen. | De verzorgingsstaat bestaat bij gratie van afgrenzing, bij duidelijkheid over wie meedoet en wie niet. Zoals Abram de Swaan het ooit formuleerde: 'Een verzorgingsstaat is niet alleen een nationaal stelsel, maar ook anti-internationaal; een verzorgde samenleving is een gesloten samenleving'. Nu grenzen vervagen hebben we een probleem. In de discussie lijken er maar twee opties: grenzen dicht dan wel verzorgingsstaat afbreken. Beiden onaantrekkelijk. Dit boek zoekt naar mogelijkheden solidariteit te combineren met open grenzen. | ||
[[Bestand:Eigen | [[Bestand:Eigen parochie eerst, affiche+aankondiging.jpeg|100px|left|thumb]] | ||
'''Grenzeloze Solidariteit''' en '''Stille Gevers''' waren onderwerp van een | '''Grenzeloze Solidariteit''' en '''Stille Gevers''' waren onderwerp van een geruchtmakend themaweekend over [http://archief.debalie.nl/mmbase/images/9938 migratie en solidariteit in de Balie] in januari 2004. | ||
Versie van 25 okt 2014 13:08
Jelle van der Meer is freelance journalist en publicist. Hij schreef voor Trouw, HP/De Tijd en De Groene Amsterdammer en legt zich sinds ruim tien jaar toe op journalistiek onderzoek, zowel in opdracht als op eigen initiatief. Hij is (mede)auteur van boeken als Grenzeloze Solidariteit, Gelijk en Over de grenzen van de leerkracht. Het laatste boek heet Opwaaiende toga's. Achter de schermen van de rechtbank.
Journalist en onderzoeker
Ik begon ooit met het schrijven voor dagbladen, vervolgens werkte ik voor week- en maandbladen en uiteindelijk was de stap naar boeken een logische. Ik ben en blijf een journalist maar de nadruk is steeds meer op onderzoek komen te liggen. Ik speur niet naar hard nieuws maar wil ontdekken hoe de dingen werken. En dat mag tijd kosten. Soms een week, soms enkele maanden en zo nodig een jaar. Het kan gaan over uiteenlopende onderwerpen, van strafrecht en migratie tot hangjongeren en passend onderwijs. Ik ga op pad, spreek met mensen, kijk rond en zoek naar context en historisch perspectief. Mijn onderzoeken zijn zoektochten, niet zo zeer naar falen en schandalen, maar naar dilemma's, keerzijdes en onbedoelde effecten. En daar doe ik dan verslag van in een mooi en leesbaar verhaal.
Hieronder een greep uit mijn werk.
Recent werk
Opwaaiende toga's
In het najaar van 2013 verscheen Opwaaiende toga's. Achter de schermen van de rechtbank, geschreven samen met Hella Rottenberg. Wij verbleven een klein jaar op de rechtbank van Haarlem, liepen mee met rechters, officieren van justitie en advocaten en kregen zo een uniek inkijkje in de dagelijkse praktijk van het strafrecht.
Over strafzaken wordt in de media veelvuldig en vooral ook emotioneel bericht. Maar hoe gaat het er nu echt aan toe? Hoe gaan rechters en officieren om met de toegenomen kritische belangstelling van publiek, pers en politiek en hoe beïnvloedt dat hun werk? Met die vragen in het achterhoofd volgden we achter de schermen kleine en grote strafzaken, van een liquidatie in het criminele circuit tot joyriding en overlast van Marokkaans-Nederlandse straatschoffies. We keken mee over de schouders van de togadragende hoofdrolspelers en kregen inzicht in hun twijfels, overwegingen en beslissingen. We zagen de haperingen in het systeem.
Opwaaiende toga’s geeft achtergrond bij de voortdurend oplaaiende discussies in het publieke debat, of het nu gaat om de hoogte van de straffen, de rol van het slachtoffer, het vasthouden van verdachten of het toelaten van camera’s in de rechtszaal. Het is bovenal een spannend boek.
Genomineerd
Opwaaiende toga's is genomineerd voor de Mr Eva Meilloprijs 2014 Citaat van de jury: "Dit boek heeft een rijkdom die slechts zelden bereikt wordt." Lees hier het volledige rapport van de jury (voorzitter Paul Schnabel), uitgesproken op 9 oktober 2014 in de Rode Hoed.
Pers n.a.v. het boek
NRC recensie Volkskrant opinie Villamedia interview Trema bespreking Mr Magazine interview Advocatenblad recensie Tijdschrift Sociale Vraagstukken artikel
Boeken, bijdragen aan boeken
- Vergeef ons onze schulden... (2014)
Een rondgang langs dominees en deurwaarders, op zoek naar de betekenis van schuld en vergeving.
Dit is een hoofdstuk in: Verlossing van schuld en boete, jaarboek van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken. Lees hier de inleiding.
RMO-essay, 2013; geschreven samen met Sadik Harchaoui en Rienk Janssens
Jongeren mogen pas van school af als ze minimaal een mbo-2 diploma hebben. Het idee is dat ze zonder dat diploma niet aan het werk komen. Dit essay zet hier vraagtekens bij. De startkwalificatieplicht is een overschatting van de rol van onderwijs, leidt tot diploma-inflatie en diskwalificeert jongeren die niet in keurslijf van de school passen maar wel degelijk talenten hebben. In plaats van een leerplicht op jonge leeftijd zou een langlopend leerrecht een beter alternatief zijn.
NiDi-onderzoek, 2012; geschreven samen met Marcel Ham
Het begrip 'allochtoon' is in de jaren negentig uitgevonden om achterstanden te achterhalen en te verkleinen. Handig voor beleid, maar inmiddels roept de term weerstand op. In een zoektocht naar het nut van deze etnische categorisering nemen de schrijvers een kijkje in de lokale praktijk van een aantal grote gemeenten en gaan langs bij wetenschappers. Het dilemma: de etnische bril vertekent maar zonder bril kan het niet. Om de werkelijkheid te begrijpen zijn ook andere brillen nodig.
Passend onderwijs voltrekt zich grotendeels over de hoofden heen van leerkrachten. Dit boek gaat op reportage langs basis en middelbare scholen en vertelt over de (angstige) verwachtingen die daar leven. Leerkrachten zien passend onderwijs als een overbodige vernieuwing, opgelegd door beleidsmakers die de dagelijkse praktijk van onderwijs niet kennen. Wat hen betreft is de grens bereikt van wat zij en de klas nog aankunnen.
RMO-onderzoek, 2010
De onafhankelijke indicatiestelling wordt hevig verketterd. Ze zou te bureaucratisch zijn en de relatie tussen cliënt en hulpverlener frustreren. Maar waarom was de indicatiestelling ook al weer in het leven geroepen? Deze publicatie keert terug naar het begin van de indicatiestelling, laat zien welke uiteenlopende vorm ze heeft gekregen op de terreinen van de AWBZ, jeugdzorg en speciaal onderwijs. Het gat tussen het idee en de weerbarstige praktijk blijkt groot. Niettemin: als de indicatiestelling niet bestond zou hij waarschijnlijk vandaag nog uitgevonden worden en morgen ingevoerd.
In: Lokale politiek als laboratorium, WBS jaarboek 2009
Een reportage uit de Groningse gemeente Loppersum geeft inzicht in de mogelijkheden en onmogelijkheden van lokale politiek. De paradox is dat decentralisatie de burger op afstand zet.
- Crisis. Risico's voor de Multiculturele samenleving [Link volgt]
Samen met Sadik Harchaoui ; Forum 2009
In: De ontkokering voorbijRMO-advies 2008
Na vermeend overheidsfalen is de diagnose steevast 'verkokering', en de oplossing altijd 'meer samenhang'. Maar ontkokering leidt zelden tot succes, veel vaker tot meer bureaucratie. Reorganisaties zijn bovendien energieverslindend en leiden af van de inhoud. De jeugdzorg is een voorbeeld van een organisatie waar de aandacht al vele jaren vooral naar binnengekeerd is. De samenleving moet accepteren dat sommige problemen complex en veelzijdig zijn. En als samenhang gewenst is, zoek die dan op de werkvloer in plaats van in de bureaucratie.
- Gelijk. Over de noodzakelijke terugkeer van een klassiek ideaalVan Gennep/De Balie 2006
Bundel onder redactie van Paul de Beer, Jelle van der Meer en Pieter Pekelharing
Wie durft er nog te pleiten voor gelijkheid in een tijd waarin iedereen zich juist wil onderscheiden? We willen mooier, sneller en rijker zijn dan de ander; we willen ruimte voor talent, loon naar verdienste. Gelijkheid wordt gezien als een keurslijf dat de vrijheid inperkt. Is dat terecht? Kunnen we zonder gelijkheid? Dit boek onderzoekt het gelijkheidsideaal in het onderwijs, de zorg, de arbeidsmarkt, de inkomens, de veiligheid en in de internationale verhoudingen. De auteurs stellen vast dat de traditionele invulling van het begrip gelijkheid achterhaald is en komen met een alternatieve visie op gelijkheid.
Het boek kwam uit op Het grote weekend van de gelijkheid, in De Balie, Amsterdam
Zie ook: VPRO Boeken
Bundel samen met Han Entzinger
De verzorgingsstaat bestaat bij gratie van afgrenzing, bij duidelijkheid over wie meedoet en wie niet. Zoals Abram de Swaan het ooit formuleerde: 'Een verzorgingsstaat is niet alleen een nationaal stelsel, maar ook anti-internationaal; een verzorgde samenleving is een gesloten samenleving'. Nu grenzen vervagen hebben we een probleem. In de discussie lijken er maar twee opties: grenzen dicht dan wel verzorgingsstaat afbreken. Beiden onaantrekkelijk. Dit boek zoekt naar mogelijkheden solidariteit te combineren met open grenzen.
Grenzeloze Solidariteit en Stille Gevers waren onderwerp van een geruchtmakend themaweekend over migratie en solidariteit in de Balie in januari 2004.
- Stille Gevers. Migranten en hun steun aan het thuisland De Balie, 2004
Met bijdragen van Aspha Bijnaar, Hein de Haas, Abdel Ilah Rubio en Marja Vuijsje
Migranten uit arme landen snijden de banden met het oude thuisland niet door, ze sturen geld en goederen naar familie. Voor veel landen zijn deze overdrachten een belangrijke bron van inkomsten die de officiële ontwikkelingshulp overtreft. In dit boek vertellen migranten uit Suriname, Marokkanen, Kaapverdië en Somaliërs aan wie ze geld geven, waarom ze dat doen en hoeveel en hoe vaak. En hoe het geld gebruikt wordt.
Artikelen, essays, columns
- Migratiedebat: Engeland vreest Nederlandse toestanden Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, voorjaar 2014 nummer 1
- Bevrijding van de loonarbeid WBS Jaarboek 2014: De Gelukkige Onderneming
- Heel de mens' Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, winter 2013 nummer 4
- Lente Beleid en Maatschappij, 2012 nr 2, themanummer Tien jaar na de moord op Pim Fortuyn
- 'De leerling en de groep S&D 7/8 2011
Over de trend onderwijs als een individueel ipv als een collectief goed te zien.
- Het volk heeft deze elite niet nodig Beleid en Maatschappij, 2010 nr 3
Over Wilders, het volk en de elite. Met een reactie van Ido de Haan
Ouder werk
De Helling
Van 1997 tot eind 2006 was ik hoofdredacteur van de Helling, het kwartaalblad van het Wetenschappelijke Bureau van GroenLinks. De Helling is een tijdschrift over politiek en samenleving, gemaakt door een onafhankelijke redactie. Met analyses, interviews en opinies, niet over de (Haagse) waan van de dag, maar over sociaal-culturele onderstromen. De artikelen zijn bondig en leesbaar en er is serieuze aandacht voor vorm en fotografie. Zie hier Helling 2010 nr 1, toen ik eenmalig als hoofdredacteur op herhaling ging.
In het archief op de website van de Helling staat een chronologisch overzicht van mijn bijdragen over de periode vanaf 2003.
Hieronder een selectie van interviews met denkers van internationale naam en faam.
- Filosofe Susan Neiman, 2010 nr 1
- Socioloog Michael Mann, 2009 nr 3
- Ontwikkelingseconoom Ha-Joon Chang, 2009 nr 1
- Politiek-filosoof Avishai Margalit, 2008 nr 4
- Cultureel-antropoloog James Scott, 2008 nr 2
- Politiek-filosoof Michael Walzer, 2007 nr 4
- China-deskundige Peter Ho, 2006 nr 1
- Welvaartsstaat-econoom Gøsta Esping-Andersen, 2006 nr 1
- Documentairemaker Sorious Samura, 2005 nr 4
- Auteur Tom Lanoye, 2005 nr 3
- Midden-Oostendeskundige Asef Bayat, 2005 nr 2
- Historicus Piet de Rooy, 2005 nr 1
- Internationaal-bemiddelaar Johan Galtung, 2004 nr 4
- Advocaat Britta Böhler, 2004 nr 4
- Politiek-filosoof John Gray 2004 nr 4
Overig
- Medewerker van de Groene Amsterdammer 1997-2001
Commentaren, reportages, analyses
- <meer volgt>
Het leven
Geboren en getogen (meer volgt)
Contact
jellevdm [apenstaart] xs4all.nl