Hoofdpagina

Uit Jelle van der Meer
Versie door Jelle (overleg | bijdragen) op 10 jun 2014 om 10:46
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Jelle van der Meer is freelance journalist en publicist. Hij schreef voor Trouw, HP/De Tijd en De Groene Amsterdammer en legt zich sinds ruim tien jaar toe op journalistiek onderzoek, zowel in opdracht als op eigen initiatief. Hij is (mede)auteur van boeken als Grenzeloze Solidariteit, Gelijk en Over de grenzen van de leerkracht. Het laatste boek heet Opwaaiende toga's. Achter de schermen van de rechtbank.

Voorkant toga.jpeg

Journalist en onderzoeker

Ik begon ooit met het schrijven voor dagbladen, vervolgens werkte ik voor week- en maandbladen en uiteindelijk was de stap naar boeken een logische. Ik ben en blijf een journalist maar de nadruk is steeds meer op onderzoek komen te liggen. Ik speur niet naar nieuws maar wil ontdekken hoe de dingen werken. En dat mag tijd kosten. Soms een week, soms enkele maanden en zo nodig een jaar. Het kan gaan over uiteenlopende onderwerpen, van strafrecht en migratie tot hangjongeren en passend onderwijs. Ik ga op pad, spreek met mensen, kijk rond en zoek naar context en historisch perspectief. Mijn onderzoeken zijn zoektochten, niet zo zeer naar falen en schandalen, maar naar dilemma's, keerzijdes en onbedoelde effecten. En daar doe ik dan verslag van in een mooi en leesbaar verhaal.

Hieronder een greep uit mijn werk.

Recent werk

Nieuw: Opwaaiende toga's

Presentatie in Stadsschouwburg

In het najaar van 2013 verscheen Opwaaiende toga's. Achter de schermen van de rechtbank, geschreven samen met Hella Rottenberg. Wij verbleven een klein jaar op de rechtbank van Haarlem, liepen mee met rechters, officieren van justitie en advocaten en kregen zo een uniek inkijkje in de dagelijkse praktijk van het strafrecht.

Toga Website.jpg

Over strafzaken wordt in de media veelvuldig en vooral ook emotioneel bericht. Maar hoe gaat het er nu echt aan toe? Wat gaan rechters en officieren om met de toegenomen kritische belangstelling van publiek, pers en politiek en hoe beïnvloedt dat hun werk? Met die vragen in het achterhoofd volgden we achter de schermen kleine en grote strafzaken, van een liquidatie in het criminele circuit tot joyriding en overlast van Marokkaans-Nederlandse straatschoffies. We keken mee over de schouders van de togadragende hoofdrolspelers en kregen inzicht in hun dilemma’s, overwegingen en beslissingen. We zagen de haperingen in het systeem.

Opwaaiende toga’s geeft achtergrond bij de voortdurend oplaaiende discussies in het publieke debat, of het nu gaat om de hoogte van de straffen, de rol van het slachtoffer, het vasthouden van verdachten of het toelaten van camera’s in de rechtszaal. Het is bovenal een spannend boek.

Prijs

Opwaaiende toga's is genomineerd voor de Mr Eva Meilloprijs 2014

Pers n.a.v. het boek

NRC recensie Volkskrant opinie Villamedia interview Trema bespreking Mr Magazine interview Advocatenblad recensie Tijdschrift Sociale Vraagstukken artikel

Boeken, bijdragen aan boeken

  • Vergeef ons onze schulden...

In: Gegijzeld door schuld, jaarboek van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken (binnenkort te verschijnen)

Een rondgang langs een dominee, pastor, imam, deurwaarder en schuldeiser, op zoek naar een nieuw vocabulaire voor het kwijtschelden van schulden.

RMO-essay, 2013; geschreven samen met Sadik Harchaoui en Rienk Janssens

Jongeren mogen pas van school af als ze minimaal een mbo-2 diploma hebben. Het idee is dat ze zonder dat diploma niet aan het werk komen. Dit essay zet hier vraagtekens bij. De startkwalificatieplicht is een overschatting van de rol van onderwijs, leidt tot diploma-inflatie en diskwalificeert jongeren die niet in keurslijf van de school passen maar wel degelijk talenten hebben. In plaats van een leerplicht op jonge leeftijd zou een langlopend leerrecht een beter alternatief zijn.


NiDi-onderzoek, 2012; geschreven samen met Marcel Ham

Het begrip 'allochtoon' is in de jaren negentig uitgevonden om achterstanden te achterhalen en te verkleinen. Ooit handig voor beleid, inmiddels roept de term weerstand op. In een zoektocht naar het nut van deze etnische categorisering nemen de schrijvers een kijkje in de lokale praktijk waar ze ontdekken dat grote gemeenten het integratiebeleid langs etnische lijnen afschaffen. Vervolgens gaan ze langs bij wetenschappers. Die wijzen op een dilemma: de etnische bril vertekent maar zonder bril zie je niet genoeg. Om de werkelijkheid te begrijpen zijn meer brillen nodig.


DSC000732.jpg


Passend onderwijs voltrekt zich grotendeels over de hoofden heen van leerkrachten. Dit boek gaat op reportage langs basis en middelbare scholen en vertelt over de (angstige) verwachtingen die daar leven. Leerkrachten zien passend onderwijs als een overbodige vernieuwing, opgelegd door beleidsmakers die de dagelijkse praktijk van onderwijs niet kennen. Wat hen betreft is de grens bereikt van wat zij en de klas nog aankunnen.



Voorkant Indicatiestelling.jpg

RMO-onderzoek, 2010

De onafhankelijke indicatiestelling wordt hevig verketterd. Het zou te bureaucratisch zijn en de relatie tussen cliënt en hulpverlener frustreren. Maar waarom was de indicatiestelling ook al weer in het leven geroepen? Deze publicatie keert terug naar het begin van de indicatiestelling, laat zien welke uiteenlopende vorm ze heeft gekregen op de terreinen van de AWBZ, jeugdzorg en speciaal onderwijs en stelt vast hoe groot het gat kan zijn tussen een ideaal op papier en in de weerbarstige praktijk. Niettemin: als de indicatiestelling niet bestond zou hij waarschijnlijk vandaag nog uitgevonden worden en morgen ingevoerd.


In: Lokale politiek als laboratorium, WBS jaarboek 2009 Een reportage vanuit de Groningse gemeente Loppersum over de mogelijkheden en onmogelijkheden van lokale politiek, de keuze tussen zwembad of bibliotheek en de paradox dat decentralisatie de burger op afstand zet.


  • Crisis. Risico's voor de Multiculturele samenleving [Link volgt]

Samen met Sadik Harchaoui ; Forum 2009


In: De ontkokering voorbijRMO-advies 2008

Voorkant De ontkokering voorbij.JPG

Na vermeend overheidsfalen is de diagnose steevast dat er sprake is van verkokering en is de oplossing altijd 'meer samenhang'. Maar alle pogingen tot ontkokering leiden zelden tot succes, veel vaker tot meer bureaucratie. Al die reorganisaties zijn bovendien energieverslindend en leiden af van de inhoud. De jeugdzorg is een voorbeeld van een organisatie waar de aandacht al vele jaren vooral naar binnengekeerd is, in plaats van op de uitvoering van taken. De samenleving moet accepteren dat sommige problemen complex en veelzijdig zijn. En als samenhang gewenst is, zoek die dan op de werkvloer in plaats van in de bureaucratie.


Bundel onder redactie van Paul de Beer, Jelle van der Meer en Pieter Pekelharing

Wie durft er nog te pleiten voor gelijkheid in een tijd waarin iedereen zich juist wil onderscheiden? We willen mooier, sneller en rijker zijn dan de ander; we willen ruimte voor talent, loon naar verdienste. Gelijkheid wordt gezien als een keurslijf dat de vrijheid inperkt. Is dat terecht? Kunnen we zonder gelijkheid? Dit boek onderzoekt het gelijkheidsideaal in het onderwijs, de zorg, de arbeidsmarkt, de inkomens, de veiligheid en in de internationale verhoudingen. De auteurs stellen vast dat de traditionele invulling van het begrip gelijkheid achterhaald is en komen met een alternatieve visie op gelijkheid.

Het boek kwam uit op Het grote weekend van de gelijkheid, in De Balie, Amsterdam

Zie ook: VPRO Boeken


De verzorgingsstaat bestaat bij gratie van afgrenzing, bij duidelijkheid over wie meedoet en wie niet. Zoals Abram de Swaan het ooit formuleerde: 'Een verzorgingstaat is niet alleen een nationaal stelsel, maar ook anti-internationaal; een verzorgde samenleving is een gesloten samenleving'. Nu grenzen vervagen hebben we een probleem. In de discussie lijken er maar twee opties: grenzen dicht dan wel verzorgingsstaat afbreken. Beiden onaantrekkelijk. Dit boek zoekt naar mogelijkheden solidariteit te combineren met open grenzen.

Artikelen, essays, columns

  • Heel de mens' Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, winter 2013 nummer 4
  • Lente Beleid en Maatschappij, 2012 nr 2, themanummer Tien jaar na de moord op Pim Fortuyn

Over de trend onderwijs als een individueel ipv als een collectief goed te zien.

Over Wilders, het volk en de elite. Met een reactie van Ido de Haan

Ouder werk

De Helling

<volgt>

Overig

Het leven

Geboren en getogen